Geplaatst op 23 January 2023
Je zonne-energie opslaan en zelf gebruiken tijdens piekuren. Volgens de startup Charged is dit de toekomst. Ze maakten een thuisbatterij die dat automatisch voor je doet.
De Tweede Kamer debatteerde deze week over de afbouw van de salderingsregeling. Bij die regeling krijgen zonnepaneelhouders geld terug voor hun opgewekte zonnestroom. Minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) vindt dat de regeling onhoudbaar is, omdat die panelenbezitters te sterk bevoordeelt ten opzichte van mensen zonder panelen. Hij wil daarom de salderingsregeling voor zonnepanelen afschaffen.
Het salderen heeft dus zijn beste tijd gehad, zegt niet alleen de coalitie, maar ook zonnepanelenbrancheclub Holland Solar, Netbeheer Nederland en Autoriteit Consument en Markt (ACM). Volgens de ACM staat de salderingsregeling de thuisbatterij in de weg. In een notitie schrijven ze erover: “De salderingsregeling was ooit een nuttig instrument om investering in zonnepanelen door consumenten en kleinverbruikers te stimuleren. Nu investeren in zonnepanelen ook zonder die regeling snel loont, is deze extra stimuleringsmaatregel niet meer nodig.”
En dat stimuleren heeft gewerkt: een op de vijf huishoudens heeft zonnepanelen op het dak en Nederland is daarmee Europees koploper. Roeland Nagel is mede-oprichter en directeur van Charged. De startup ontwikkelde vorig jaar een thuisbatterij voor de particuliere markt.
Betaalbaar
“We hadden het idee voor de thuisbatterij al een aantal jaren”, vertelt Nagel. “We waren vooral bezig met het bouwen en testen.” Het idee van Sessy, wat de naam is geworden van de thuisbatterij, is een grotere impact maken in de hele energietransitie.” Het bedrijf uit de Betuwe wilde de batterij bereikbaarder maken voor de consument. Kleiner en beter betaalbaar. “Het startpunt was een simpele thuisbatterij met lage kosten, zodat je het snel kunt terugverdienen.”
Roeland Nagel, die samen met Twan Vooijs het bedrijf Charged vorig jaar oprichtte, is techneut in hart en nieren. Nagel: “Vorig jaar hebben we een aantal prototypes ontwikkeld voor de vroege inschrijvers. Op die manier verzamelen we data en lopen we tegen operationele dingen aan. Deze maand zijn we begonnen met de eerste serieproductie. We willen graag zo snel mogelijk opschalen, zodat we alle mensen met een bestelling kunnen voorzien van een batterij.”
De markt voor thuisbatterijen is nog jong. Cijfers over het aantal geplaatste batterijen bij Nederlandse huishoudens zijn er nog niet. Wel is het sinds kort verplicht om je thuisbatterij aan te melden bij je netbeheerder.
Particuliere markt
Charged richt zich met Sessy op de particuliere markt. Nagel: “We focussen ons nu uitsluitend op de consument, maar kijken al wel langzaam om ons heen voor samenwerkingen met partijen om op te kunnen schalen. Bouwbedrijven en woningbouwcorporaties zijn voor ons dan logische partijen.”
Milieu Centraal ziet liever dat er op grotere schaal wordt gedaan aan energieopslag, via bijvoorbeeld een buurtbatterij. De investeringen in milieubelastende grondstoffen en energie in een thuisbatterij leveren volgens de milieuorganisatie dan meer zonnestroom op. Nagel: “De markt is nog in ontwikkeling. Je kunt het ook wel vergelijken met de zonnestroommarkt. Daar heb je ook grote zonneparken en particulieren met zonnepanelen op hun dak. Wij concentreren ons op die thuismarkt. Je ziet ook dat sommige mensen het graag zelf in de hand houden en hun eigen stroom willen gebruiken.”
De startup ziet ook een toekomstig businessmodel in het balanceren van het stroomnet. Daarbij wordt de thuisbatterij deels aangestuurd door netbeheerders. ”Deze batterij is nu slim genoeg om de energie bij huishoudens te reguleren. Nul op de meter, optimalisatie op het niveau van het huis. Als je kijkt naar het net dan zie je dat op zonnige, zomerse dagen er piekspanningen ontstaan. Uit veiligheid schakelen de omvormers dan uit. Dat is natuurlijk zonde. Een thuisbatterij zou hierbij kunnen helpen,” legt Nagel uit.
Piekspanningen
“Als netbeheerder zou je hier ook wel geld voor over moeten hebben. In plaats van dure investeringen in de infrastructuur van het net, motiveer je mensen om op de goede momenten te laden en ontladen. Op korte termijn zou je hier goed de thuisbatterij voor in kunnen zetten. Je zou die dan toe moeten laten als buffer in het net om zo piekspanningen te voorkomen.”
De installatie en het functioneren van de batterij in huis moest volgens Nagel vooral simpel zijn. “We maken gebruik van de infrastructuur in huis. Mensen met zonnepanelen hebben al een omvormer, daarop sluiten we aan met de batterij. Dit zit ook al op een aparte stroomgroep. Op dezelfde kabel van de omvormer kun je dan laden of ontladen.”
De functie van de thuisbatterij hangt af van het energiecontract dat je hebt. Bij een vast contract betaal je de hele dag hetzelfde tarief voor stroom. Nagel: “Als straks de saldering wordt afgebouwd dan wil je import en export van stroom eigenlijk voorkomen. Want export (terugleveren op het net) levert dan weinig meer op en import (verbruiken van het net) is duur. De batterij stuurt je dan naar nul op de meter.”
Algoritme
“Bij een dynamisch energiecontract, met de hele dag door wisselende stroomtarieven, wil je maximaal geld verdienen met de batterij. Sessy krijgt van ons dan elke dag de laad- en ontlaadmomenten door. Dat wordt aangestuurd door een algoritme. Per dag worden de wisselende stroomprijzen bekend, wij sturen dat dan door naar alle thuisbatterijen. Op die manier maak je gunstig gebruik van de stroomprijs. Bij een hoge prijs ontlaad je en voorkom je verbruik uit het net en op dure momenten en lage prijzen laad je op.”
De gemiddelde terugverdientijd van deze thuisbatterij is vier jaar. “In grote mate afhankelijk van de prijsverschillen bij een dynamisch contract. Nagel: “Nu verdien je gemiddeld 30 cent per kilowattuur door slim te sturen op je energie. Een groter wordend verschil tussen de hoogste en laagste prijs op een dag, maakt dat de batterij in kortere tijd terugverdiend kan worden. Bij een vast contract verdien je, tot aan het afbouwen van het salderen, nog niks. Maar ga je wel meer van je eigen energie gebruiken.”
De minister wil vanaf 2025 de salderingsregeling afbouwen. Die zorgt er nu nog voor dat particulieren hun verbruikte en opgewekte stroom tegen elkaar kunnen wegstrepen. Door het verdwijnen van die regeling gaat de vergoeding per teruggeleverde kilowattuur omlaag en wordt het zelf opslaan van energie interessanter.