De rake woorden van mijn zoon

Er zijn ondernemingen die zich door de jaren heen steeds opnieuw weten uit te vinden. Het zijn stuk voor stuk koplopers. DSM, National Geographic, Netflix en zelfs Shell. Wij zitten midden in zo’n herontdekking: Janssen de Jong is na 80 jaar JAJO geworden. En volgens mijn jongste zoon én zijn vriendjes is dat heel logisch.   

Waar het voor een jongen van zeven heel duidelijk is dat de sector moet veranderen, hangt de traditionele bouwwereld nog altijd vast aan bestaande waarden en denkpatronen. Niet voor niets kreeg ik de afgelopen weken tientallen vragen op me af gevuurd. “Waarom doe je zoiets? Was het echt noodzakelijk? En wat wil je met de naamswijziging JAJO bereiken?”

De één stelde de vraag aarzelend, de ander direct op de man af. En eigenlijk ging het om slechts een ontbrekend antwoord: “Wat gaat JAJO anders doen?”

Daar moest ik eigenlijk wel een beetje om lachen. Anders doen? De gedachte dat een nieuw logo en een website een aankondiging is van een koersverandering, is begrijpelijk, maar gaat bij ons natuurlijk niet op. Wie Janssen de Jong Groep – dus JAJO – een beetje heeft gevolgd, die snapt precies waar we al een tijdlang heel duidelijk naartoe bewegen. Het is een standvastig proces. “Closing the Circle, together”, noemen wij het.

Het heeft alles te maken met onze scherpe visie. Ik geloof dat we alleen echt meerwaarde kunnen bieden – als bouwbedrijven en als mensheid – als duurzaamheid geen vinkjes-zetten meer is, maar een start- en eindpunt in ons denken. Het gaat daarbij in mijn ogen niet alleen om de eigen benefits, maar over die van de gehele keten en dan met name over maatschappelijke winst voor generaties en miljoenen mensen.

Of we dan niet een te grote broek aantrekken? Ik snap dat die vraag leeft in de buitenwereld. Ja, natuurlijk is het een ontzettend grote opgave om de bouwsector te doen kantelen! Maar de bal rolt voorwaarts. Dat merk ik iedere dag.

Waar ik onze visie een paar jaar geleden bij vriend en vijand krachtig moest verdedigen, zijn we nu in een andere fase beland met JAJO. Ons circulaire uitgangspunt past bij de hedendaagse urgentie van heel veel mensen: die van ongekende schaarste, stikstof-issues en opwarming van de aarde. Ik zie dan ook dat steeds meer bouwbedrijven duurzame projecten starten die drie jaar geleden ondenkbaar waren.

Nogmaals, het is een proces, maar de trein rijdt. Dat geldt zeker voor JAJO. We zijn de locomotief van een nieuwe beweging, bestaande uit jonge en oudere bouwondernemers die het simpelweg anders willen doen. En daarmee afstand nemen van het traditionele profit-denken.

Als locomotief rijd je overigens over onbegane paden en dan kan er onderweg van alles gebeuren. Je kunt vertraging oplopen – als ene uiterste – of in organisatietermen uit je jasje groeien, dat kennen we allemaal. Maar klaarblijkelijk kun je als organisatie ook “uit je naam” groeien. En dat is volgens mij heel verklaarbaar en logisch. Als je kijkt waar we nu voor staan – voor circulariteit in de bouw – dan gaat dat over vandaag en over morgen.

80 jaar geleden zag de wereld er heel anders uit. Waren de uitdagingen naoorlogs en kapitalistisch. Sprak je in de jaren negentig op feestjes hoeveel pk’s je leaseauto was en begin deze eeuw hoe vaak je op vakantie kon gaan. Met geld was alles te koop. Die wereld is nu compleet veranderd. En dat beseft JAJO als voortrekker in een vastgoedsector die wikt en weegt en hinkt op twee gedachten: “Wat is de  maatschappelijke waarde in duurzaamheid en wat is ons direct financieel rendement?”

Het is echter geen keuze, beiden zijn belangrijk. Of zoals diezelfde zoon van mij laatst in de auto tegen mij zei: “Wat jullie verkloten, mogen wij straks oplossen.”

Van opzij keek ik ‘em aan, geschrokken van zijn directe woorden. Hij keek strak voor zich uit met een stoïcijnse blik. Alsof hij met zijn conclusie al in de toekomst leeft en nadacht over wat er op hem en zijn vriendjes afkomt.

Daarom hebben we onze naam en onze identiteit veranderd. Niet om de revolutie te starten, want die is allang ontketent. Maar om deze nog meer kracht bij te zetten. En dat begrepen alle vragenstellers meteen. “Wist je Ivo, ik had jullie naam al jaren als JAJO in mijn telefoon opgeslagen.”